La Cuenta Atrás e Entre Amigos (Peñas del Prado, Valle de Arbas, León), 20 e 21 de abril de 2024.

Cando o Club Alpino Ourensán propuxo unha quedada de escalada en Peñas del Prado, busquei nas miñas publicacións cando fora a última vez que escalara aí, e sorprendeume que pasaran xa máis de 7 anos!; dende o 2016 non me volvera a pelexar coas súas adherencias… A fermosura deste lugar no Alto Bernesga, ó carón das comarcas de Babia, Luna e Laciana, segue sendo a mesma e é imposible non pensar en quedar a vivir por aló unha vez que se pasa por elas.

Habitualmente usamos como campamento base o soportal da antiga escola (hoxe en día non sei se reconvertida en local social ou simplemente sen uso), na localidade de Cubillas de Arbas (concello de Villamanín), onde acostumamos a vivaquear protexidos do resío e da xiada. Nesta ocasión xuntámonos Mundi, Víctor, Luz, Nina, Aviño, Ernesto, Manu, Beni e eu para esparexarnos por distintas vías durante a fin de semán.

Esta pequena poboación tamén conta co Albergue de Cubillas de Arbas, onde ademais de durmir pódese contrata-las comidas, e de servizos de hostalaría xa só parece quedar operativo o Hotel Rural Río Viejo, xa que non parecía aberta a Cantina El Cantón, ó carón do propio albergue, onde lembraba ter disfrutado antaño da súa sabrosísima comida.

Para proveerse de auga, hai unha fonte con auga potable nunha praza á entrada da vila en dirección ó albergue.

La Cuenta Atrás. MD (6a), 250 m.

Vía de autoprotección con algúns seguros fixos en placas e reunións, e algún inevitable distanciado para que se coordinen coco e adherencia 😀 .

O 2º longo é bonito, pero o 4º longo é realmente moi bo!

No 3º longo hai que saber cando face-la travesía á esquerda coa que chegar á reunión: nun dos croquis márcase unha ponte de rocha na placa como referencia para saber que aínda hai que subir algo máis, antes de face-la travesía (de feito había un cordino gordo ben visible -seguramente na ponte de rocha de referencia- pero atravesei antes del pola placa baixo o primeiro nicho porque pensei que podería ser dalgún embarque ou doutra vía). Lamentablemente no croquis que eu usei non estaba marcada esa ponte, así que cando me atopei cunha placa baixo un nicho fixen unha exposta travesía por ela sen saber que debera de ter seguido ascendendo cara arriba, tamén por placa, e 4 ou 5 metros máis arriba xa tería visto a reunión á esquerda noutra repisa, xusto enriba do nicho inferior.

Aperturistas:
Borja Araque e Alejandro Rodríguez, o 17 de setembro de 2016 e limpada posteriormente o 24 e 25 do mesmo mes.

Material necesario:

2 cordas de uso en dobre (60 m. c/u), un xogo de  friends (3 Aliens, e ata o Camalot nº 3, e aínda que levamos o nº 4, non foi necesario porque tiñamos dous nº 3) e entaladores medianos e pequenos, unha ducia de cintas, varios cordinos para pontes de rocha e demais equipo de escalada de autoprotección.

Cordada:
Beni e eu.

Data da ascensión:

20 de abril de 2024.

Aproximación:
Deixamo-lo coche, na cuneta da estrada que vai dende Cubillas de Arbas ó túnel polo que se comunica con Aralla. Dende a estrada séguese a senda que sube ás Peñas e chega un punto no que conecta coa liña do tendido eléctrico cara á Collada Aronga; á altura do 1º poste eléctrico xunto á senda (ou 2º, dependendo de onde nos xuntaramos coa liña de postes) é visible un trazado que se desvía cara ó primeiro tercio da parede, puidendo dende este punto observa-la vía na parede enfronte a nós. A vía comeza un pouco á dereita do arranque da vira da Esmorga, lixeiramente á dereita da primeira reunión da propia vía. Dende a estrada ata o pé de vía leva uns 30 ou 40 minutos.

Noite intermedia:
Durmimos no soportal do antigo colexio que hai na entrada de Cubillas de Arbas, pequeno pobo con fonte e un par de restaurantes e hospedaxes.

Descenso:

Dende o final da vía continuar camiñando cara á esquerda pola aresta facilmente ata o cume de Peñas del Prado para seguir uns metros con tendencia descendente cara á esquerda, á parte máis baixa desta zona, onde se atopa un bloque grande cun cairn para marca-la ubicación do rápel da vía Senda Vertical: 2 parabolts con anelas e un terceiro cun eslabón. Facer un rápel longo -a tope da lonxitude das cordas (60 m.)- cun tramo volado, con tendencia ó lado dereito e continuar destrepando, seguindo os fitos que levan á senda que une a golada coa estrada.

Dificultade:

IV+, 6a, V+, 6a, III.

L1. IV+, 55 m. A vía comeza un pouco á dereita do arranque da vira da Esmorga, lixeiramente á dereita da primeira reunión da propia vía; o mellor para situarse e localizar un arbusto que ocupa a maior extensión desta zona da parede e que está no lado esquerdo da primeira reunión, pegado a esta. Esta tirada vai por placas tumbadas e algún canalizo e ten unha ponte de rocha ó pouco de empezar para continuar empalmando con outras 2 pontes de rocha xa no último tercio do longo. Ante a falta de máis referencias o mellor é progresar con lixeira tendencia á esquerda cara ó cómodo nicho (non visible dende o chan) que hai á dereita do arbusto grande onde monta-la reunión (limpa, non hai seguros fixos).

L2. 6a. 35 m. Arrancamos cara un cordino sobre ponte de rocha algo á dereita, e seguimos cunha travesía á esquerda en adherencia (V) para acada-la marcada fenda de enriba da reunión. Progresamos pola fenda (V+) ata un muro de furados máis vertical, protexido cun parabolt (6a) polo que acadamos outra fenda pola que en bavaresa (V) chegamos baixo un desplome onde está a R2 (1 parabolt con mallón) no seu lado dereito.

L3. V+. 35 m. Arrodeamo-lo desplome pola dereita (V) ata acadar unha fenda vertical con bo canto e protexida ó comezo cun cravo pola que progresar en autoprotección (V+). Logo seguimos por pequena placa ata situarnos baixo un nicho con desplome que arrodearemos pola dereita (un cordino asoma nunha pequena fenda ou ponte de rocha na placa do lado dereito do nicho). Por riba do nicho xa é visible a seguinte reunión nunha cómoda repisa que se acada cunha curta travesía á esquerda en adherencia (V+), sen seguros. A R3 está composta dun parabolt e un cravo.

L4. 6a. 55 m. En diagonal cara á esquerda aparece unha liña de buracos de mala protección (V+), pola que escalar ata acadar unha fenda máis marcada (V). Progresamos pola fenda con boas presas no muro da esquerda (6a) protexida por un cravo, e unha delicada ponte de rocha máis á dereita.  Continuar con tendencia á dereita para seguir en travesía de adherencia nunha placa cun parabolt (V+) e unha ponte de rocha. Dende aquí, progresar na vertical por un muro de furados con algúns cantos bos e outros malos (V+) que van mellorando canto máis arriba (V) ata acadar un marcado diedro (IV+). Ó remate do diedro acadadamos unha ampla terraza polo seu lombo dereito, e xa por terreo sinxelo á R4 (2 parabolts) nunha gran terraza.

Trepada. III. 60 m. Ascendemos con coidado os primeiros 15 metros entre rochas sen encordar, por onde máis evidente o vexamos, e logo xa sen ningunha dificultade por unha zona de repisas con arbustos camiñando ata a aresta do cume.

Croquis e reseñas:

• https://lagarafa.blogspot.com/2016/10/penas-del-prado-la-cuenta-atras.html
• http://enlavertical.blogspot.com/2017/11/la-cuenta-atras-en-las-penas-del-prado.html

Entre Amigos. MD inf (V+), 250 m.

Se na anterior vía topámonos con algunha placa sen posibilidade de autoprotección que puxo a proba a nosa entereza, nesta estivemos ó bordo dun ataque de nervios 😀 .

Grandes alonxes e placas improtexibles esixen un nivel de autocontrol mental que non se corresponde co seu asequible grado, e fan dela unha vía só apta para quen non lle treman as pernas cando o último seguro quede atrás, moi atrás…

Feita esta precisión, hai que recoñecer que é unha moi boa vía. E hai que agradecerlle a La Garafa a súa excelente descrición e croquis, máxime cando non atopei máis referencias que a súa.

As R2, R4 e R5 son comúns coa vía Lago de Luna, coa que se vai cruzando, polo que hai que telo en conta en caso de que haxa cordadas facendo esa outra coñecida vía, e o longo 6 é común con Sin Aspiraciones a Nada.

Aperturistas:
Luis Casal, Pedro Pena e Marino Garcia en 1984.

Material necesario:

2 cordas de uso en dobre (60 m. c/u), un xogo de friends (3 Aliens e ata o Camalot número 3) e entaladores medianos e pequenos, unha ducia de cintas, varios cordinos para pontes de rocha e demais equipo de escalada de autoprotección.

Cordada:
Beni e eu.

Data da ascensión:

21 de abril de 2024.

Aproximación:
Deixamo-lo coche, na cuneta da estrada que vai dende Cubillas de Arbas ó túnel polo que se comunica con Aralla. Dende a estrada séguese a senda que sube ás Peñas e chega un punto no que conecta coa liña do tendido eléctrico cara á Collada Aronga. Continuando por ela ata a golada, viramos cara a parede bordeando a cerca que corta o paso ó gando (é máis cómodo cruzar ó outro do valado porque os arbustos están máis pisados) e dirixímonos directamente á base do extremo da parede antes de virar á cara Suroeste (sector La Collada). Dende a estrada ata o pé de vía leva uns 40 ou 50 minutos.

Noite intermedia:

Durmimos no soportal do antigo colexio que hai na entrada de Cubillas de Arbas, pequeno pobo con fonte e un par de restaurantes e hospedaxes.

Descenso:

Continuar camiñando cara á dereita pola aresta facilmente e apoucos metros cara á dereita, na parte máis baixa desta zona, atópase un bloque grande cun cairn para marca-la ubicación do rápel da vía Senda Vertical: 2 parabolts con anelas e un terceiro cun eslabón. Facer un rápel longo -a tope da lonxitude das cordas (60 m.)- cun tramo volado, con tendencia ó lado dereito e continuar destrepando, seguindo os fitos que levan á senda que une a golada coa estrada.

Dificultade:

V+, V+, V+, V, V+, V
Para localiza-lo inicio da vía na gran placa pódese busca-la liña de parabolts da vía “Frenesí”, xa que estes atópanse á dereita da nosa vía, e usar tamén como referencia no centro da placa dous grandes nichos seguidos, un enriba doutro, polos que hai que pasar no primeiro longo.

L1. V+. 35 m. Comezar algo á dereita dos nichos protexendo o inicio na única gran fenda horizontal antes de afronta-la placa de adherencia. Seica hai un cravo nun pequeno furado na vertical do primeiro nicho algo por baixo deste, pero non o vin así que non hai máis referencias de por onde ir que tentar ir acadando os canalizos (V+) para continuar progresando. Chegados ó primeiro nicho subimos ó segundo e superámolo polo lado esquerdo cun paso delicado de adherencia (V/V+) para coller unha boa fenda fácil de protexer que non se ve dende o interior do nicho. Continúase pola fenda ata unha pequena repisa por riba do nicho, onde se atopa a R1 instalada con 2 spits.

L2. V+. 45 m. Agora a referencia é unha pequena árbore ou arbusto por riba nosa, algo á esquerda; arrancamos cara a el por placa buscando as fendas para ir protexendo. Achegándonos á árbore, hai alomenos 2 pontes de rocha e a placa vólvese máis vertical (V+). Sen chegar a pasar pola árbore endereitamos cara arriba por placa con fendas que vai tumbando progresivamente (V), ata acadar unha repisa baixo o desplome. No seu lado dereito está a R2, común con Lago de Luna, de 2 parabolts.

L3. V+. 30 m. Superamo-lo desplome de enriba nosa sobre presas pequenas subindo ben os pés (V+) cara a un parabolt alto xa visible dende a mesma reunión. Continuar por placa compacta protexida inmediatamente con outro parabolt. Seguir recto para arriba sen posibilidade de protexer por muro compacto ata que que van aparecendo furados de bo agarre pero nos que é difícil meter algún seguro (V). A R3 é dun parabolt e un spit no lado dereito dunha repisa ó final da placa.

L4. V. 35 m. Xusto enriba da reunión vese un primeiro parabolt cara ó que ascender e rapidamente vese un segundo parabolt, despois do que a placa vai tumbando, pero no que no que non é posible meter ningunha protección ata chegar a un resalte baixo o que se atopa a R4, común con Lago de Luna, de dous parabolts.

L5. V+. 35 m. Apenas a metro e medio da reunión, no seu lado esquerdo, un pequeno desplome dá paso a unha fenda cun primeiro cravo visible ó asomarse e outro cercano a el que eu non vin por estar tapado pola vexetación (pero habelo haino, que Beni descubriuno cando lle tocou pasar): para min o paso máis duro de toda a vía e tiven que acerar así que pareceume máis 6b que V+ 😀 . Unha vez por riba dos cravos aínda toca apretar na adherencia un paso máis ata pillar algún agarre. Logo, a rocha faise mala, pero o terreo é fácil ata acada-la repisa coa R5 común con Lago de Luna, lazando un gran bloque arrodeado de arbustos.
L6. V. 55 m. Na nosa vertical obsérvase o diedro polo que vai Lago de Luna, pero, en lugar de continuar por aí, antes de acadar un cordino desa vía, sáese á placa da dereita, acádase o visible teito, e supérase polo desplome do seu lado dereito aproveitando algúns bos agarres que ten (V). Por riba continúa unha placa con repisas e boa rocha ata unha brecha cun gran bloque no que, un pouco á dereita hai un cravo nunha fenda no que montar unha reunión opcional, que nós non atopamos así que montámola antes de remata-la corda baixo un gran bloque con diedro.

Trepada. III+, 15 m. Bordeamo-lo bloque sobre nós pola fenda/diedro do seu lado dereito e, xa sobre el, só resta camiñar por terreo de arbustos e pedras ata a aresta do cumio, moi preto da instalación de rápel de Senda Vertical.

 

Croquis e reseñas:

• https://lagarafa.blogspot.com/2021/03/penas-del-prado-entre-amigos.html

O tempo en Villamanín:

• Predicción da AEMET para Villamanín

Ruta para chegar:

Escalada deportiva en Chulilla (Valencia), xaneiro de 2023.

Chegaron as vacacións de nadal logo de varias semáns de choivas e cunhas previsións de que continuaría o mal tempo, así que para escalar habería que saír fóra… Sen neve apenas, salvo en parte dos Pireneos, e con malas previsións para a montaña, parecía que unha boa opción era dirixirse ó Mediterráneo; e seguindo a recomendación de Rafa, que pasara varias semáns encantado nun lugar en Valencia chamado Chulilla, do que ata agora non tiña referencias, pero que debe ser unha das maiores -e moi boa- escolas de deportiva en España, alá fomos…

Chulilla

Ó carón desta pequena vila valenciá que dá nome á escola, hai máis de 1.500 vías repartidas nuns 50 sectores, que non era moi frecuentada ata que a principios do século XXI empezou a revitalizarse coa apertura de novas vías e sectores por parte dalgúns/dalgunhas escaladores locais, empurrados polos actuais propietarios do albergue “El Altico”, Pedro Pons e Nuria Martí.

Moita variedade de graos e lonxitudes que fan recomendable levar corda de 80 metros, ou incluso nalgún caso a de 100 metros para empatar un par de longos… Roca caliza, con tódalas orientacións para escoller sol ou sombra e seica cando o tempo é malo noutras zonas próximas como Siurana ou Margalef, aquí é mellor e permite escalar. Nós estivemos en inverno e, ó sol, houbo días nos que pasábase moita calor, así que non sei se en verán se estará ben…, pero como os meandros do río Turia decorren por un profundo canón pode que buscando os sectores de sombra tamén se estea ben en verán..,

Hai algúns sectores con vías xa pulidas, como en Los Perros, ou nalgunhas de La Ceguera e Cherales, pero en xeral a rocha é aínda adherente.

A vila é pequena, moi pintoresca, e ten 3 ou 4 restaurantes (algo caros, pero cunha comida espectacular!), un par de bares, panadarías, carnizaría, pequeno supermercado, farmacia, estanco, tenda de material de escalada, aparcamentos á entrada, e algúns aloxamentos (o albergue para escaladores El Altico ten moi poucas prazas, e o resto son casas rurais e un pequeno hostal, así que se non se quere durmir no coche no monte, hai que buscar noutras vilas). Nós colliamos auga na fonte da praza central, durmimos na furgo a maior parte do tempo e un par de noites no albergue, almorzabamos no bar da Asociación de Jubilados e Pensionistas, mercamos unha guía no estanco e outra no albergue, collimos algo de comida no supermercado e ceamos ajoarriero en tódolos restaurantes da vila sen que poidamos decidir cal era o máis rico 😀

No alto fóra da vila, enfronte do albergue, hai unha zona xunto á estrada, entre a maleza na que habitualmente estacionan as furgonetas para durmir cando se pasa varios días escalando.

 

O tempo en Chulilla:

• Predicción da AEMET para Chulilla

Croquis:

• Guía de escalada de Pedro Pons e Nuria Martí, Chulilla Climbing Guide (pódese mercar no albergue El Altico, ou no estanco da praza central de Chulilla).
• Os croquis están dispoñible tamén a través da web de climbmaps: https://climbmaps.com/climbmaps.php?g_lat=39.6627301297516&g_lng=-0.8892759481029366&g_zoom=14
• Máis información e algúns croquis en: https://www.valenciaclimb.com/es/climbing-areas/chulilla/

 

 

Arestas en Picos de Europa: Madejuno – Tiro Llago, Torre Blanca – Tiro Tirso, e El Corral de los Moros. Agosto 2021,

Nos últimos días das vacacións dun verán condicionado polo COVID-19, aproveitei para achegarme con Eloy a un deses lugares de Picos de Europa que dende fai moito desexaría que sexa o campo base dun par de semáns de escaladas en parede: a zona de Cabaña Verónica.

Sen embargo nesta ocasión só ía como cobaia do meu compi nas súas prácticas de percorridos en aresta, polo que fixemos un par das máis coñecidas, así como outra xunto ó desfiladeiro de La Hermida, á volta, e xa sen interese montañeiro.

Para elo viaxamos un sábado á tarde e durmimos na furgo, xa no noso destino, para á mañá seguinte colle-lo teleférico de Fuente Dé e adentrarnos no macizo central dos Picos de Europa.

Aresta Madejuno – Tiro Llago, Picos de Europa.

Esta é unha das arestas máis coñecidas de Picos de Europa e pódese empatar nunha mesma xornada coa Torre Blanca – Tiro Tirso e, dende aí, incluso continuala ata a Torre del Llambrión, convertindo así a o percorrido nunha actividade máis potente. De feito, aínda é posible facer un percorrido maior, a Línea Schulze, ideada por Alfredo Íñiguez e publicada no seu libro “Relatos de Vivac”, unindo por crista tódolos picos entre a Torre de Altaiz e a Torre de la Palanca, en vez da típica división en 4 actividades: da Torre de Altaiz ata Tiros de Casares, do Pico Madejuno ó Tiro Llago, da Torre Blanca ata a Torre Blanca e continuando ó Llambrión e do Llambrión pola Torre de las Llastrías á Torre de la Palanca.

O percorrido está moi detallado e profusamente ilustrado nas referencias que máis abaixo cito, polo que limitareime a comentar de forma telegráfica un resumo dos detalles principais da ruta.

1º percorrido: Pedro Udaondo, Ángel Llorente, Jesús Rodríguez e Arturo Fernández, 1955.

Distancia: 800 m  (incluída a ascensión ó Madejuno e o descenso do Tiro Llago).

Dificultade: III+

Data: 29 de agosto de 2021

Cordada: Eloy e eu

Comentarios:

Nós partimos dende Cabaña Verónica, xa que ese sería o noso campo base no que vivaquear e dende o que ó seguinte día facer outra ruta; así que o noso achegamento dende aí era bastante evidente posto que víase na distancia o punto de partida do noso obxectivo, a Collada de Tiros de Casares. Doutro xeito, o mellor dende El Cable é ir pola Vueltona á Collada de Fuente Escondida, segui-los fitos pola vertente do Jou sin Tierre (que pasa por embaixo das pedreiras do Pico San Carlos e a Torre del Hoyo Oscuro) ata Tiros de Casares.

Ruta:

Antes da Collada de Tiros de Casares subi-las ladeiras pedregosas baixo o Madejuno para saír xusto baixo unha canle-diedro (II-III). Unha llambría ó remate do diedro-canle, pola dereita, leva ó cume do Madejuno. Continúase pola aresta uns 50 m, pásase unha brecha, un tramo afiado dunha ducia de metros e logo faise un rápel duns 20 m, en 2 cravos.

Continúase pola crista ata o “guendarme amarelo”, que se sube pola fenda da dereita (hai 2 evidentes) con pasos de II+ ou IV. Báixase do guendarme por unha canle de III que pódese rapelar (40 m aprox.) ata unha vira.

O resto de guendarmes pódense ascender de fronte, polo lado Sur (Hoyos de los Llagos) ou optar por deixalos de lado.

Trepara por llambría cara á “canle amarela” e collela (III) para ascender ó cume oriental de Tiro Llago trepando un muro de III á esquerda.

Só resta seguir ata un rápel de 10 m e seguir pola esquerda da aresta ata o cume principal.

Descenso:
Baixar uns metros pola aresta Oeste e logo 2 rápeles (20 e 15 m) pola vertente de Hoyos Sengros (ambos pódense destrepar, sendo máis fácil o primeiro). Na canle cruzar unha brecha para volver á vertente Sur e bordear guendarmes. Logo, noutra brecha, sae unha canle curta que baixa a Hoyos Sengros.

Baixa-la ladeira con fitos. Bordear pola dereita o jou de Hoyos Sengros ata as proximidades de Cabaña Verónica.

Material necesario:

1 corda de 60 m e algúns cordinos ou cintas por se houbera que substituír ós dos rápeles.

Croquis e descrición:

• http://www.elmaquis.net/escaladas/webesroca/madejuno-tirollago.htm
• http://www.foropicos.net/viewtopic.php?t=10744
• http://foropicos.net/viewtopic.php?t=29010
• https://www.picoseuropa.net/picos-central/madejuno-tiro-llago/index.php
• http://foropicos.net/viewtopic.php?t=20772
• http://enlavertical.blogspot.com/2012/09/cresterio-madejuno-tiro-llago.html
• https://www.picoseuropa.net/picos-central/madejuno-tiro-llago/index.php

Croquis da aresta Madejuno – Tiro Llago. Fonte: http://www.elmaquis.net/escaladas/webesroca/madejuno-tirollago.htm

Aresta Torre Blanca – Tiro Tirso, Picos de Europa.

Esta aresta resulta máis curta que a anterior, aínda que é algo máis complicada por ter algúns tramos descompostos, ser bastante aérea e contar cun paso de IV nunha travesía de placa só asegurada por un cravo -que xa non é de fiar- ó que chegar sen protección fronte unha eventual caída.

1º percorrido: Agustín Faus e Jordi Papió, en 1950.

Distancia: 400 m  (incluída a ascensión á Torre Blanca e o descenso do Tiro Tirso).

Dificultade: IV

Data: 30 de agosto de 2021

Cordada: Eloy e eu

Comentarios:

A aproximación polo jou de Hoyos Sengros levounos máis do previsto e pese a que a referencia do noso destino na Collada Blanca é evidente, nalgúns momentos o percorrido non é moi claro.

Ruta:

Saímos dende Cabaña Verónica, e bordeamos polo lado dereito o jou de Hoyos Sengros ata a Collada Blanca dende onde se seguen os fitos da Normal á Torre Blanca, cume que se acada facilmente (a nós levounos algo máis de hora e media dende Cabaña Verónica).

Continuamos pola crista e o seu fío ata unha cima secundaria dende onde facer un rápel de 15 m que nos deixa nunha pequena forcada.

Continuar cunha trepada (III+) a asegurar, seguindo inicialmente unha fenda do lado esquerdo, para logo pasar pola dereita unha llambría sobre a que se atopa un lugar de reunión. Xa na aresta do cume continúase ata acada-la Torre sin Nombre. Séguese ata un rápel de 30 m que chega ata unha cómoda forcada.

A 2 ou 3 m, polo lado dereito arranca una curta canle de rocha descomposta que sube en diagonal á dereita ata unha terraza superior: este tramo de III é delicado polo descomposto da rocha.

Neste punto chegamos a un muro liso (IV) equipado cun cravo non fiable cun cordino, dende o que seguir xa máis facilmente en travesía de adherencia cara un bloque á súa dereita. Logo de acadado o bloque, continúase subindo de fronte por terreo máis fácil ata completar o último tramo camiñando para acada-lo cume do Tiro Tirso.

Descenso:
Continuar polo lado esquerdo da crista (que dá a Liordes) e ó pouco volver ó fío para atopar un cordino de rápel e continuar destrepando por rocha medioche ata un bloque que é mellor rodear polo seu lado dereito. Séguese polo fío ata a forcada que nos separa do Llambrión, puidendo rematar cun último rápel que nos deposita no chan.

Baixa-la ladeira con fitos ata acada-la Collada Blanca e empatamos co camiño de ida bordeando o jou de Hoyos Sengros ata Cabaña Verónica.

Material necesario:

1 corda de 60 m e algúns cordinos ou cintas por se houbera que substituír ós dos rápeles.

Croquis e descrición:

• http://www.elmaquis.net/escaladas/webesroca/torreblanca-tirotirso.html
• https://www.picoseuropa.net/escaladas/tblanca-tirso/index.php
• https://www.endefensadelasmontanas.com/crestaTorreBlancaTiroTirso.html

Aresta Torre Blanca – Tiro Tirso. Fonte: http://www.elmaquis.net/escaladas/webesroca/torreblanca-tirotirso.html

Aresta en El Corral de los Moros, Cabañes, Cantabria, Picos de Europa.

Moi próxima á chamada zona de recreo El Habario, atópanse, en Pendes, os restos apenas perceptibles dun antigo recinto defensivo situado no Castro la Encina, coñecido como El Corral de los Moros. Dende el parte unha fácil aresta que nos serviría de último adestramento antes de por rumbo a casa. Non se trata dun lugar con interese montañeiro ou escalatorio, polo que non describo o percorrido, aínda que un gran corte na aresta a separa dun muro que si que parecía ter máis “chicha”.

Ó carón deste lugar está unha pequena escola de escalada en Cabañes, da que ata o de agora non vira referencias en ningunha guía, pero da que tras atopar un croquis en: https://www.liebanaaventura.com/2016/12/croquis-escalada-cabanes/ vin que xa se publicou tamén na guía de Roca Verde: https://rocaverdeclimbing.com/wp-content/uploads/2021/04/Caba%C3%B1es_Sectores_ES_EN_24042021.pdf.

En Cabañes hai tamén un interesante albergue, dada a súa proximidade ó desfiladeiro de La Hermida, onde poder aloxarse: http://xn--alberguecabaes-1nb.com/el-albergue

Croquis e descrición:

• https://www.wikiloc.com/hiking-trails/pendes-el-corral-de-los-moros-13895811
• https://www.liebanaaventura.com/2016/12/croquis-escalada-cabanes/
• Roca verde 3. Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica. Richie Patterson: https://rocaverdeclimbing.com/wp-content/uploads/2021/04/Caba%C3%B1es_Sectores_ES_EN_24042021.pdf

Vale de Poios (Redinha, Portugal), 26 e 27 de setembro de 2020.

Rematara o verán do maldito ano da pandemia do COVID-19, e xa quedara atrás o confinamento que tiveramos que sufrir por mor da mesma, así que nolas prometiamos moi felices pensando que iamos retoma-las nosas viaxes ó Vale de Poios a alterna-la atlética escalada da súa caliza co delicioso bacallao da Churrasqueira Estrela da Sicó, en Redinha. Sen embargo, esa fin de semán foi a última viaxe -alomenos para mi- en moito tempo, xa que ós poucos días, unha nova onda pandémica volveu a pechar fronteiras e perimetrar concellos.

Desta volta achegarámonos Inma, Pablo, Víctor, Luz, Carducho, Beni e eu, e coma novidade, o domingo escapando da calor, visitamos por primeira vez os sectores Sombra e Sol Poente, que aínda que algo máis luxados que os soleados da outra beira do val, alomenos mantéñénse a sombra todo o día e serven de alternativa cando apreta a solaina.

 

Información das vías de escalada en:

• Hai unha guía de escalada en Portugal da zona centro que inclúe croquis desta escola (ademais de en librarías, tamén pódese mercar na cafetaría-pastelaría Doce Rodinha, xunto á ponte, en Redinha): Guía de escalada do Litoral Centro de Portugal, por Filipe Cardinal e Marco Inácio.
• Hai outra guía de Carlos Simes, Portugal Rock Climbs on the Western Tip of Europe, que inclúe vías do sector Sol Poente que non veñen na outra guía.
• http://climbingportugal.blogspot.com.es/2015/04/vale-de-poios-pombal.html
• http://www.ct4bb.com/escalada/redinha.htmlhttp://climbingportugal.blogspot.com.es/2013/05/senhora-da-estrela-redinha.html

Para durmir e aloxarse:

• O Albergue Quinta Sao João, en Poios mesmo, ofrece varias dependencias a alugar por separado con distinto número de habitacións e prazas con camas ou liteiras.
• En Casais da Granja, a 20-30 minutos de Poios, alúgase unha casa de alojamento local, cunhas 8 prazas por uns 250€ por 2 noites: Unidade de alojamento local de Casais da Granja.

Para xantar:

• Churrasqueira Estrela da Sicó, en Redinha.
• Restaurante Maria do Céu, pola estrada N1/IC2 en Arroteia, a uns 10 minutos de Poios.
• Restaurante O Fidalgo (na localidade de O Pombal), a uns 20 minutos de Poios.
• Restaurante Santiago (na localidade de Santiago da Guarda), a uns 20 minutos de Poios, e só 5 minutos de Casais da Granja.

O tempo no val de Poios:

• http://www.ipma.pt/pt/otempo/prev.localidade.hora/index.jsp#Leiria&Pombal

Escalada deportiva preto de Boñar (León), do 9 ó 23 de agosto de 2020: Valdehuesa, Fuentes de Peñacorada, Aviados, Piedrasecha e Llombera.

Neste verán de COVID-19 a mellor opción era a de non viaxar moito, así que escollemos León, con centro de operacións en Boñar, como o destino das nosas vacacións. Nesta localidade xa estiveramos outras veces aproveitando o seu barato camping municipal e a súa estratéxica ubicación preto de numerosas escolas de escalada.

En Boñar hai todo tipo de servizos, incluído o cámping municipal, El Soto, moi barato (11 Euros por día con independenza do número de persoas, tenda, coche ou uso ou non da auga quente nas duchas), varios restaurantes na vila e cáseque todos ofrecen menús do día por uns 10€ pola semán e 14€ a fin de semán (no restaurante Viejo, as patacas con ali-oli está boísimas!, pero non as inclúen na carta -non sei porqué…-), tendas, farmacias,…

Sen ideas prefixadas, ó parvo botamos 2 semáns aló escalando deportiva e coñecendo algúns sitios nos que nunca estiveramos. Tivemos 2 ou 3 xornadas de choiva que nos serviron de excusa para descansar e recompoñer algo xemas e músculos, pero o resto dos días escalamos sempre, pese a que a calor e mailo sol, non nos deron moita tregua.

Do repaso do noso periplo destas vacacións, aproveito para reseña-las escolas que visitamos e comentar algúns detalles que poden ser útiles para futuras visitas a estes lugares.

Valdehuesa.

A apenas un cuarto de hora en coche dende Boñar, Valdehuesa é a escola máis grande de León con cáseque unhas 300 vías e, polo tanto o principal destino de escalada partindo desta vila. A súa caliza conta con graos para tódolos niveis, pero a súa orientación é predominantemente Sur, así que no verán non é a mellor opción; sen embargo, os sectores a partir de Gaita del Negro para arriba pasan á sombra dende as 18h, aproximadamente, en verán, así que indo a última hora da tarde pódese escalar a gusto neles, e os restantes sectores só están á sombra nas primeiras horas do día, ate as 11h coma moito, no mellor dos casos. O bosque de rebolos ó pé da parede principal ofrece unha boa sombra na que xantar ou bota-la siesta, á espera da protectora sombra da tarde.

As vías dos sectores inferiores, especialmente as de graos máis baixos, están bastante sobadas así que non son moi recomendables, pero nesta viaxe levámonos unha grata sorpresa ó visita-lo sector La Fuente, que é pouco frecuentado ó estar separado da parede principal e accederse dende outro punto diferente, así que as súas vías non están en absoluto pulidas, e debe ser raro coincidir con máis dunha cordada en todo o muro; iso si, que se escalen pouco conleva que algunhas delas estean algo suxas de vexetación.

Existen restricións para a escalada durante todo o verán (do 1 de abril ó 31 de agosto) por nidificación, nos sectores superiores (Celtas sin Filtro, Nacido para volar, La Collada e Ojo crítico), así que hai que telo en conta e observa-los cartazos que colocan no acceso ós sectores nos períodos nos que se prohibe a escalada. Podedes consulta-la regulación de Valdehuesa na páxina de montanaregulada.org: https://montanaregulada.org/area/valdehuesa

Debemos ser coidadosos cos prados que están ó pé das vías, pois son particulares e os usan para herba do gando.

Hai un restaurante e auga nunha fonte á entrada da aldea de Valdehuesa, a apenas un quilómetro da parede.

Para chegar á parede, débese de colle-lo desvío a Boñar da estrada León-Valladolid, continuando en dirección ó Porto de San Isidro; xusto antes do encoro hai unha desviación á esquerda que nos leva a Valdehuesa. Un km antes da aldea xa se ve a parede principal a man dereita, mentras que a parede do sector La Fuente está a man esquerda, do lado contrario, nun alto algo máis preto de Valdehuesa.

Un exemplo de irresponsabilidade e risco…

A esta escola foi á que máis xornadas de escalada adicamos e non me resisto a aproveita-la ocasión para sinalar un comportamento indebido -por decilo suavemente- que observamos un día, por parte dun grupo de xente que estaba a escalar no sector Año del Cometa.

O caso é que como podedes ver na foto que achego, un grupo de familias debían de estar probando isto de escalar nunhas vías de IV ou V auxiliados ou guiados por seguramente algún coñecido que os estaba asegurando en top-rope un a un; entendo que o “experto” debeu de escala-la vía de V da esquerda, pasou a corda directamente polo descolgue da reunión e logo pasou a corda por unha cinta que enganchou á reunión algo máis baixa da vía da súa dereita, un IV que era polo que vimos que escalaban os seus “aprendices”. A foto é bastante descritiva tanto dun comportamento pouco responsable e egoísta, como doutros erros bastante graves:

• Por un lado acapara 2 vías cando só están escalando por unha delas.
• Por outro lado está forzando as reunións con cargas en direccións para as que as instalacións non foron pensadas, co conseguinte risco tanto de danalas, como de que poidan ocurrir algún comportamento imprevisto que remate cun accidente.
• Pero para remata-la espectacular faena, o “experto escalador” aseguraba a uns 20 m da base da parede para poder estar de parola co resto de admiradores/as das habilidades escalatorias das súas crianzas.
• De feito, mentras obserbabamos anonadados a escea, o fulano ía camiñando cara atrás para manter tensa a corda do neno a medida que este ascendía pola vía, en vez de recoller corda co dispositivo de asegurar.

Iso si, o neno levaba casco…

O tempo en Boñar:

• Predicción da AEMET para Boñar

Croquis de Valdehuesa:

• Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Alberto Boza.
• Roca verde. Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Richie Patterson.
• Croquis xa seguramente bastante obsoletos da escola de Valdehuesa – León

Aviados.

Moi preto de Boñar atópase a pequena escola de Aviados que cunhas coarenta vías entre o IV e un solitario 7a, parecía un destino interesante para pasa-la mañá e incluso ata media tarde, xa que nas guías de escalada se indica que mantiña sombra ata as 18h, pero resultou que o sol xa daba dende as primeiras horas da mañá: un erro que só nos permitiu escalar 3 ou 4 vías antes de que a calor se fixese insoportable e nos retiramos daló.

Xa estivera nela aproveitando os claros dun día chuvioso facía 6 anos, e non me quedara mala lembranza, pero desta volta estivemos no sector do lado dereito, con vías máis difíciles, que ademais duns distanciados na primeira chapa que non deixaban bo corpo, e unha segunda chapa como para picar chan, estaban graduadas eu coido que algo polo baixo.

Chama a atención tamén a existencia de varias placas metálicas gravadas xunto a reunións e na parte superior das vías, en lembranza da apertura ou do aperturista de varias delas; seguramente son do gusto da comunidade local, pero a min -persoalmente-, que non coñezo a historia das mesmas non me agradan: se algún día sei da razón da súa colocación, espero cambiar de opinión…

Alén tamén da escalada, topámonos cun par de pitos mortos, bastante grandes, no extremo dereito das vías, que pensamos que debían de proceder dun dos nichos que a media altura ten o muro: non sabemo-la especie, nin se foron abandonados pola actividade escalatoria ou morreron por outras razóns, pero non nos constan limitacións por nidificación nesta escola…

O tempo en Valdepiélago:

• Predicción da AEMET para Valdepiélago

Croquis de Aviados:

• Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Alberto Boza (ollo con que o horario de sombra está mal na guía e xa dá o sol dende pola mañá cedo).
• Roca verde. Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Richie Patterson (ollo con que o horario de sombra está mal na guía e xa dá o sol dende pola mañá cedo).
• http://escaladaleon.blogspot.com.es/p/croquis-aviados.html

Fuentes de Peñacorada.

Na interesante escola de escalada de Fuentes de Peñacorada estiveramos 9 anos atrás, apenas uns minutos á tardiña do día que chegaramos a Boñar con intención de escalar en Valdehuesa, así que pouco puideramos probar daquela…

Nesta ocasión, tivemos días de abondo, pero a súa orientación Sur só permitía escalar nas primeiras horas do día e nas ultimísimas da tarde -pese ó que as guías digan…-. Como o sol e a calor non nos deron tregua, nunca pasamos máis de media xornada nos seus sectores, pero bastounos para gardar unha boa opinión das súas vías. Especialmente bó pareceunos o sector Mol y Mon, na que a súa Fisura Eyaculante fai honor ó seu nome :-), pero incluso o teoricamente moi asequible sector Placas, tamén cun nome moi descritivo, causounos algunha sorpresa nas súas ideais vías para practica-la adherencia cando, debido á quentura do sol, se multiplicaba a dificultade de subir por elas.

A escola está de camiño á pequena e turística poboación de Fuentes de Peñacorada, pero moito antes de chegar a ela, a apenas un quilómetro dende que se colle o desvío, abandonando a Nacional 625; non hai apenas sitios para aparcar, xa que só hai algúns pequenos tramos de arcén repartidos pola estrada, xunto ós sectores, así que é mellor minimiza-lo número de coches.

Hai que resaltar que, como ben sinala Félix no seu blogue La Garafa, moi preto, en apenas 5 Km, hai varias escolas deportivas moi próximas entre si: Fuentes de Peñacorada, Sabero, Olleros de Sabero, Aleje e Alejico.

O V duro…

A anécdota desta visita foi que tiven que deixar un mosquetón abandonado nunha vía do sector Conjunción de Venus, cando metinme nela pensando que ese V parecía ben máis duro… Sen entender moi ben o grao que lle daban na guía, logo de forzar ata onde xa non daba proseguido nin cun pedal, descolgueime dun mosquetón pensando en probar se o V+ da súa esquerda sería un pouco máis “estándar”. Novamente ó mirar para arriba, non me parecía fácil, pero quen son eu para discuti-los graos de lugares que apenas piso?

Mentras me preparaba para a nova vía, a Beni indicara a outra cordada que chegaba que estabamos no sector Conjunción de Venus, ó que eu lle repliquei que non, que estabamos no sector Mona Lisa, así que para aclararnos botamos man á guía e descubrimo-lo lío…

Resulta que eu estaba mirando os croquis do sector errado, así que onde eu vía un V e un V+, en realidade había un 7b+ e un 7a+! Quen me coñece xa sabe da miña boa vista e mellor valoración das dificultades, así que non se estrañará de que mirando un 7b+ eu poida pensar que ten pinta de ser un V raro… 😉 Iso si, non vaiades correndo a recupera-lo mosquetón abandonado porque máis alá do seu alto valor museístico como boa peza do cuaternario que era, 2 semáns despois xa non estaba -parece imposible, pero vese que hai xente que escala mellor ca min ;-D -.

Croquis de Fuentes de Peñacorada:

• Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Alberto Boza (ollo con que o horario de sombra está mal na guía e non hai sombra ata moi tarde).
• Roca verde. Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Richie Patterson (ollo con que o horario de sombra está mal na guía e non hai sombra ata moi tarde).
• http://lagarafa.blogspot.com/2017/01/fuentes-de-penacorada-sector-conjuncion.html
• https://infoescalada.es/escuela-fuente-de-pena-corada.html

O tempo en Cistierna:

• Predicción da AEMET para Cistierna

Llombera

Esta escola é froito do traballo practicamente individual dunha soa persoa, Aurelio Presa, que tras 8 anos equipando as paredes próximas á localidade de Llombera, abriu unhas 115 vías repartidas en 4 sectores, das que só pouco máis dunha ducia delas non foron montadas por el.

Non hai información desta escola en ningunha guía, pero no facebook de Aure están actualizados os croquis e as indicacións para as aproximacións, así como os avisos de restricións por nidificación; tamén no blogue de lagarafa.blogspot.com, se poden atopar croquis e información de primeira man.

 

Existen restricións de acceso da Junta de Castilla y León, dende maio ata finais de agosto, que prohiben escalar ou pasar por embaixo do sector Principal de Llombera; pese a elo, pódese acceder ós outros dous sectores polo camiño do respiradeiro da mina, ou bordeando polo sector Pioneros.

Nós estivemos nos 2 sectores sen restricións: El Lado Oscuro e Hakuna Matata e dámos fe de que teñen moi boas vías, aínda que non hai moito onde rascar para os sextogradistas baixos (de grao, non de altura 😉 …

Para acceder polo respiradeiro da mina, hai que segui-la estrada ata unha recta da que sae o camiño que teremos que tomar a pé: hai un prado ó seu carón que non ten peche e no que vimos que se aparcaba, pero non sei se se ten permiso do/a dono/a. Camiñamos uns 150m ata o edificio do respiradeiro, continuamos rectos seguindo o cauce dun regato (seco en verán) uns 5 minutos ata un fito na marxe dereita que indica onde hai que abandona-la senda para cruza-lo regato e empezar a remonta-lo monte cara á visible parede do sector El Lado Oscuro (nas indicacións do Facebook de Aure fala de: ir ata unha torre eléctrica, xusto antes da torre hai que cruza-lo regato á dereita e subir pola canle, rectos cara ó Espolon Yoel, logo teremos á dereita El Lado Oscuro e  rectos Hakuna Matata). Subindo polo monte chégase á “proa” que separa ambos sectores, puidendo ir a calquera deles sen problema xa que están un ó carón do outro.

Escalada á sombra en verán!!!

– Queredes escalar á sombra en verán en León?

– Imposible!

– Ou se cadra…

Pois si, aínda que vos custe crelo, hai un lugar en León, Llombera, no que pódese escalar todo o día a salvo da insolación veraniega, movéndose entre dous dos seus sectores: El Lado Oscuro e Hakuna Matata. No primeiro deles a sombra dura ata as 14h no seu lado esquerdo, e ata as 16h no dereito, pero o Hakuna Matata está orientado ó Norte, así que pódese escalar todo o día.

Seica hai unha fonte no prado enfronte de onde se estacionan os coches polo acceso principal, pero eu non a usei porque pareceume máis ben un abrevadeiro do gando e o peche á finca estaba pechado.

Croquis de Llombera:

Como xa comentara anteriormente non hai publicacións polo de agora que recollan as vías desta zona de escalada, polo que as únicas referencias que atopei foron as do Facebook do propio aperturista e equipador, Aure, e do blogue lagarafa de Félix, que dende Benavente parece que non lle queda moi lonxe…

• https://www.facebook.com/pages/category/Personal-Blog/Escuela-de-Escalada-Deportiva-Llombera-476503443114251/
• http://lagarafa.blogspot.com/2015/10/llombera.html

O tempo en La Pola de Gordón:

• Predicción da AEMET para La Pola de Gordón

 

Piedrasecha

Espectacular! Só o paseo pola incrible paraxe da Garganta de los Calderones, un lugar clasificado como Punto de Interés Geológico, xa vale a pena. A escola de Piedrasecha está situada ó comezo do desfiladeiro, e conta con varios sectores que suman un cento de vías, a gran maioría por riba do sétimo grao. A rocha caliza ten un aspecto algo suxo, pero non é así -alomenos nos sectores más fáciles do comezo (Sabina e Fantasía). En inverno a humidade e o frío non o fan un bo destino, pero en verán pódese ir buscando a sombra segundo avanza o día, por distintos sectores.

Hai un restaurante, El Manadero, onde comimos bastante ben, e unha fonte ó seu carón, con espazo para aparcar varios coches, a poucos metros de onde comeza a ruta cara o desfiladeiro.

Debemos ser coidadosos co pastoreo, pois é habitual que os rebaños pasen pola ruta e ascendan polas súas vertentes cara a prados máis altos.

Ollo! Imprescindible levar pértiga / cana -ou como lle chamedes- para chapa-lo primeiro seguro, debido que falta a primeira chapa de tódalas vías!

O conflito escalador/a vs pastor de ovellas…

Polo que nos contaron, non está de todo claro a razón de pola que alguén se adicou a sabotea-las vías desta escola, aínda que falan dun percance entre o can dalgún escalador que mancou ou matou algunha ovella dun pastor, e da conseguinte disputa entre ambos que non rematou ben. O caso é que sobre o 2018 apareceron roubadas a primeira chapa de tódalas vías e as bases das vías enchoupadas en aceite, así como varias pintadas co texto “NO ESCALAR – UME”; no 2019 repuxéronse as chapas, pero de seguido volveron a roubalas e incluso quitaron tamén as 2ª chapas -que xa fai falta andar cunha boa escaleira…-.

De resultas deste conflito, a situación é que só se repuxo a segunda das chapas, polo que é necesario levar unha pértiga para prechapalas-

Que cadaquén saque as súas conclusións, pero parece mentira que aínda haxa xente que non se decate que antes ca nós, había e hai moita xente que ten tanto ou máis dereito para continuar coas actividades que sempre desenvolveu, e que nin debemos molestar ó gando, ás persoas do lugar, nin apropiarnos duns espazos que compartimos con eles/as.

• 

• 

Nós estivemos conversando agradablemente cun pastor que pasou pola senda co seu inmenso rebaño de ovellas e varios mastíns, así que sexamos tamén conscientes que nin eles/as, nin nós estamos todos/as no mesmo saco… Respecto, por favor, sexamos respectuosos, se non por cortesía ou educación, por simple egoísmo: vainos nelo o noso espazo de xogo! 

Croquis de Piedrasecha:

• Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Alberto Boza.
• Roca verde. Escalada deportiva en la Cordillera Cantábrica, por Richie Patterson.
• http://lagarafa.blogspot.com/2017/12/piedrasecha.html

O tempo en Carrocera:

• Predicción da AEMET para Carrocera